Vragen Verplicht Pensioen
In onze dagelijkse adviespraktijk krijgen wij veel vragen over de verplichte deelname aan een bedrijfstakpensioenfonds (Bpf), het Bpf werkingssfeeronderzoek en eventuele vrijstellingsmogelijkheden. Wij hebben de meest gestelde vragen voor u verzameld en geven hieronder antwoord op deze vragen.
Antwoord: Als u werkzaamheden uitvoert die onder de werkingssfeer van een verplicht bedrijfstakpensioenfonds vallen dan bent u in principe verplicht om deel te nemen aan deze pensioenregeling. Er is hier eigenlijk geen uitweg mogelijk. Afstandsverklaringen en afstandsovereenkomsten werken in dit geval niet. Dit volgt onder meer uit de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000.
In het geval duidelijk is dat er van verplichte aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds geen sprake is dan kan het nog zo zijn dat een van de volgende situaties van toepassing is.
1. In de arbeidsovereenkomst die u bent aangegaan wordt overeengekomen dat u deelneemt aan de collectieve pensioenregeling.
2. Uw werkgever heeft een uitvoeringsovereenkomst afgesloten met een pensioenuitvoerder waarbij de afspraak is dat alle medewerkers verplicht moeten worden aangemeld.
Bent u echter bijvoorbeeld al jaren in dienst en uw werknemer sluit nu voor het eerst een collectieve pensioenregeling af dan kan hij u in principe niet dwingen om deel te nemen of verplicht een eigen bijdrage van u te vragen.
Antwoord: In de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 staan geen bijzondere regels over de bewijslastverdeling. Daarom moeten wij terugvallen op de hoofdregel uit het bewijsrecht. Deze luidt kortgezegd: 'wie eist bewijst'.
Als een bedrijfstakpensioenfonds op basis van een eerste check - bijvoorbeeld op grond van de SBI-code, de website van een bedrijf of anderszins - stelt dat een onderneming onder de werkingssfeer valt dan heeft zij in principe aan haar stelplicht voldaan. Het is dan vervolgens aan de betreffende onderneming om met tegenbewijs te komen als zij het niet eens is met de stelling van het pensioenfonds.
Zeker in deze tijd, waarin de meeste bedrijfstakpensioenfondsen te weinig geld in kas hebben om alle pensioenverplichtingen te kunnen uitkeren, wordt deze vraag geregeld aan ons gesteld. Niemand zit er immers op te wachten om geld over te maken naar een pensioenuitvoerder die problemen heeft met de solvabiliteit.
Taak van het bedrijfstakpensioenfonds tot het verlenen van vrijstelling
Voor alle werkgevers is het goed om te weten dat er mogelijkheden bestaan om onder de verplichte deelname uit te kunnen. In het Vrijstellingsbesluit Wet Bpf 2000 worden vijf verplichte vrijstellingsgronden genoemd. Als een werkgever aan de voorwaarden voldoet die in het vrijstellingsbesluit staan genoemd dan moet het bedrijfstakpensioenfonds vrijstelling verlenen. Ook is het nog mogelijk dat een bedrijfstakpensioenfonds op basis van een vrijwillige vrijstellingsmogelijkheid vrijstelling verleent. Van belang is dat alleen een werkgever een verzoek voor vrijstelling bij het pensioenfonds kan indienen.
De 5 verplichte vrijstellingsgronden
- Vrijstelling wegens bestaande pensioenregeling.
- Vrijstelling in verband met groepsvorming.
- CAO-vrijstelling (eigen CAO).
- Vrijstelling in geval van nettopensioen.
- Vrijstelling in verband met onvoldoende beleggingsrendement.
Daarnaast kan het bedrijfstakpensioenfonds vrijstelling om andere redenen verlenen. Het is daartoe dus niet verplicht. Het bedrijfstakpensioenfonds mag hierbij een terughoudend vrijstellingsbeleid voeren. Echter, er zal een belangenafweging moeten plaatsvinden en als er sprake is van een afwijzing dan zal dit deugdelijk gemotiveerd moeten worden.
Procedure en voorschriften
Een vrijstellingsprocedure begint altijd met een verzoek om vrijstelling door de werkgever (meestal bijgestaan door een terzake kundige adviseur). Het bedrijfstakpensioenfonds heeft te maken met maximale termijnen met betrekking tot de behandeling van een vrijstellingsverzoek. Als een bedrijfstakpensioenfonds vrijstelling verleent dan kan zij hier voorschriften aan verbinden. Bekende en voor de leek vaak lastig te doorgronden voorschriften zijn: verzekeringstechnisch nadeel, gelijkwaardige regeling (actuariële en financiële gelijkwaardigheid) en de eis dat er dezelfde aanspraken worden toegekend. Het bestuur van een bedrijfstakpensioenfonds kan een eenmaal verleende vrijstelling ook weer intrekken als de werkgever niet meer voldoet aan een van de door het fonds gestelde eisen.
Goed onderzoek vooraf voorkomt veel problemen
Het is raadzaam om vooraf goed te (laten) onderzoeken wat de (financiële) gevolgen van een vrijstellingsverzoek zijn. Het is niet altijd zeker dat een pensioenverzekeraar of een premie pensioen instelling een lagere premie hanteert of betere voorwaarden. Zeker in de situatie dat een bedrijf een personeelsbestand heeft waarbij de gemiddelde leeftijd wat hoger ligt kan de premie bij een bedrijfstakpensioenfonds wel eens gunstiger zijn. In zijn algemeenheid profiteren vooral bedrijven met een lagere gemiddelde leeftijd het meest van een vrijstelling. In een aantal sitiuaties kan een bedrijfstakpensioenfonds daarom een 'verzekeringstechnisch nadeel' bij de werkgever in rekening brengen. Dit kan soms gaan om vele tienduizenden euro's.
Hulp nodig bij vrijstellingsverzoek bpf?
De pensioenadviseurs van Transparans Pensioenconsultants hebben veel ervaring met vrijstellingsverzoeken en onderzoek hiernaar. Wij weten de weg, kennen de valkuilen en gaan voor u op zoek naar oplossingen. Meer informatie of kennis maken? Neem dan snel contact met ons op. Een afspraak is snel gemaakt! Bel nu voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek: 074-2550345.
Een bedrijf heeft een pensioenregeling afgesloten voor alle werknemers. Wij noemen dit ook wel een collectieve pensioenregeling. Stel dat een werknemer besluit dat hij of zij niet wil deelnemen aan deze pensioenregeling. De werknemer is kwestie is bereid om dit middels een afstandverklaring te bevestigen. Is dit dan toegestaan?
Antwoord:
Het korte antwoord is dat er pas een pensioenovereenkomst tot stand komt nadat de werknemer het pensioenaanbod van de werkgever heeft geaccepteerd. In de praktijk ligt dit echter veel genuanceerder.
De werkgever heeft een contract afgesloten met een pensioenverzekeraar of een premie pensioen instelling (ppi). In de uitvoeringsovereenkomst wordt bijna altijd opgenomen dat de werkgever verplicht is om alle medewerkers bij de pensioenuitvoerder aan te melden. Doet de werkgever dit niet dan pleegt hij contractbreuk en is hij mogelijk schadeplichtig.
Als een werkgever en de werknemers onder de werkingssfeer van een verplicht bedrijfstakpensioenfonds vallen dan is het wettelijk niet eens mogelijk om af te zien van pensioen. Wel of niet deelnemen is dan geen issue. Iedereen doet verplicht mee.
In de praktijk komt het nog steeds voor dat werknemers op eigen verzoek niet deelnemen aan de collectieve pensioenregeling. Er wordt dan vaak een afstandsverklaring gemaakt waarin de werknemer aangeeft dat deze niet meedoet aan de pensioenregeling. Dit heeft al tot heel wat rechtzaken geleid. Het probleem doet zich met name voor als de werknemer komt te overlijden. Dan blijkt dat er dus ook geen partner- en wezenpensioen wordt uitgekeerd. Als de werkgever dan niet kan bewijzen dat de werknemer goed, volledig en juist is voorgelicht over het afzien van pensioen en dit niet goed is vastgelegd dan is de uitkomst meestal dat er toch moet worden uitgekeerd. Omdat de werkgever de werknemer niet (tijdig) heeft aangemeld zal de pensioenuitvoerder niet uitkeren. De werkgever moet het nabestaandenpensioen dan uit eigen zak betalen. Als een pensioenuitvoerder wel uitkeert dan zal deze de schade verhalen op de werkgever. Het einde van het liedje is dat de werkgever wordt geconfronteerd met een enorme financiële last.
Het is nog wel mogelijk om op basis van onderscheid in functie wel of niet een pensioenregeling aan te bieden. Dit moet dan wel op de juiste wijze worden vastgelegd.
Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met onze pensioenadviseurs. Zij kunnen ook een quickscan voor u maken om te checken of u mogelijk financieel risico loopt.